Tek meclisli parlamento seçimi tek turda gerçekleşirken, Kuzey Makedonya vatandaşları Çarşamba günü Nisan ayında gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuyla parlemonto seçimi için sandık başında olacaklar.
1.700’den fazla aday, Parlamentodaki 120 koltuk için 1.700’den fazla aday yarışacak. Ayrıca üç sandalye de yurtdışındaki seçmenlere ayrılmış durumda. Fakat 2020’de gerekleştirilen seçimlerde katılımın düşüklüğünden dolayı bu koltuklar boş kalmıştı.
Aylarca süren kampanya sürecinde adaylar yolsuzlukla mücadele, ekonomiyi iyileştirme ve yoksulluğu hafifletme noktalarına odaklanmış olsa da seçimlerin ana unsurunu Kuzey Makedonya’nın Avrupa Birliği’ne katılma mücadelesi oluşturuyor.
Ülkenin AB üyeliği üzerine yapılan tartışmalar 2018’de ülkenin kendisini Kuzey Makedonya olarak adlandırmasıyla çözüldü. Ancak Bulgaristan o zamandan beri Kuzey Makedonya’nın AB başvurusunu engelliyor ve ancak Kuzey Makedonya anayasası değiştirildiğinde kararını değiştireceğini söylüyor ki bu da bağımsızlıktan vazgeçmeleri anlamına geliyor.
Yıllarca sürmesi beklenen AB üyelik müzakereleri Kuzey Makedonya ve diğer aday ülke Arnavutluk ile 2022’de başladı. Merkez sağ muhalefeti yöneten VMRO-DPMNE Partisi iktidarı, Makedonya adını kullanma konusundaki anlaşmayı bozmakla tehdit ediyor. Ancak daha sonra bu söylemi biraz daha yumuşatmışa benziyor. Uluslararası gözlemciler, Avrupa Halk Partisi üyeliği ve Alman Hristiyan Demokratlarla dostane ilişkileri nedeniyle VMRO-DPMNE Partisi’nin anlaşmadan geri adım atmayacağını belirtiyor.
Muhalefetin seçim kampanyası boyunca gündemde tuttuğu yolsuzluk problemi hem Avrupa Komisyonu hem de ABD hükümeti tarafından da sıklıkla temas edilen konulardan biri.
Seçimin favorisi olarak görülen VMRO-DPMNE Lideri Hristijan Mickoski, yönetimdeki merkez sol koalisyonunun “yolsuzluk pandemisi”nin üstesinden geleceğini iddia etse de kendi partisinin sicili de o kadar temiz değil. VMRO-DPMNE’nin son başbakanı Nikola Gruevski şu günlerde Macaristan’da bir firari olarak yaşıyor.
Hükümet koalisyonunu yöneten Sosyal Demokratlar Birliği (SDSM) Partisi’nin Lideri Dimitar Kovachevski, insanların memnuniyetsizliklerinin farkında olduğunu ve yolsuzlukla mücadelede daha fazla şey çaba göstermesi gerektiğini kabul ediyor. Kovachevski seçim kampanyasında yolsuzluktan elde edilen malların yasa dışı kabul edilip devlet tarafından el konulacağını vaat etti.
2023 Avrupa Komisyonu Raporu’nda Kuzey Makedonya’daki yolsuzluğun “birçok alanda yaygın olarak devam ettiği” kayıtlı. Aralık ayında Kuzey Makedon medyasına konuşan ABD Büyükelçisi Angela Aggeler “Ülkede her sektörü, her kuruluşu etkileyen bir yolsuzluk salgını var” demişti.
Kuzey Makedonya’nın mevcut Cumhurbaşkanı Stevo Pendarovski, SDSM’den VMRO-DPMNE’den Gordana Siljanovska Davkova’ya karşı dezavantajlı durumda. Davkova, 24 Nisan’daki ilk turda oyların %41.2’sini alarak Pendarovski’nin %20.5’ine karşı kazandı.
İkili 2019’daki son cumhurbaşkanlığı seçiminde de karşı karşıya gelmiş ve o seçimde Pendarovski, ikinci turda elde ettiği %53.8’lük oranla zafer ipini göğüslemişti.
Ülkedeki nüfusun yaklaşık dörtte birini oluşturan Arnavutlar’ı temsil eden Avrupa Cephesi ve VLEN adlı iki ayrı koalisyon bulunuyor. Avrupa Cephesi, Demokratik Birlik İttifakı (DUI) tarafından oluşturulmuş dokuz partilik bir koalisyon. 2001’deki ayrılıkçı isyana katılan kişiler tarafından kurulan DUI, son iki on yıldır hükümetin koalisyon ortağı.
